Chướng bụng là dấu hiệu của bệnh gì?

Hiện tượng chướng bụng, đầy hơi kéo dài có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh nghiêm trọng như ung thư buồng trứng, viêm loét dạ dày ...

1. Hội chứng ruột kích thích

Khi bạn có cảm giác đầy bụng trong thời gian dài với các triệu chứng như đau, táo bón hoặc những cơn tiêu chảy, đây có thể là các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích.

Đây là căn bệnh rối loạn chức năng đường ruột khá phổ biến. Chướng bụng là vấn đề khó chịu nhất của căn bệnh này.

Các chuyên gia cho biết, việc cắt giảm ngũ cốc và các thực phẩm từ ngũ cốc trong chế độ ăn có thể giảm 30% - 40% triệu chứng ruột kích thích. Bạn nên tránh các loại thức ăn như bánh mỳ, yến mạch, các loại ngũ cốc ăn liền, bánh kẹo... để giảm sự khó chịu do chứng bệnh này. Ngoài ra, sữa chua lên men tự nhiên có thể giúp ích cho hệ tiêu hóa của bạn.

2. Đầy hơi

Hiện tượng đầy hơi khá phổ biến với mọi người. Trung bình, mỗi người có thể gặp triệu chứng này hàng ngày, tuy nhiên đôi khi chúng ta không cảm nhận được. Cảm giác đầy hơi quá mức có thể gây khó chịu, không thoải mái trong sinh hoạt. 

Thủ phạm của hiện tượng này là các loại thức phẩm giàu carbonhydrat như các loại đỗ, bông cải xanh, bắp cải, mận, táo hay các loại kẹo cao su chứa chất tạo ngọt thay thế đường sorbitol... Chúng khiến cho thức ăn trong ruột tiêu hóa chậm và giải phóng khí lưu huỳnh khiến bụng ấm ách, khó chịu.

Chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn ăn chậm, nhai kỹ để hạn chế sự chướng bụng, đầy hơi

3. Bệnh Celiac

Celiac là một bệnh lý đường ruột. Nguyên nhân gây bệnh là tình trạng nhạy cảm với gluten - một loại protein có trong bột mỳ, lúa mạch và lúa mạch đen, dẫn đến viêm và bất sản niêm mạc ruột. Bệnh xảy ra ở đối tượng thuộc nhiều lứa tuổi với triệu chứng như tiêu chảy, tiêu phân mỡ, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin. 

Nếu bạn gặp các triệu chứng trên, hãy gặp bác sĩ để xét nghiệm máu cho bệnh viêm loét dạ dày. Chuyên gia khuyên mọi người có triệu chứng đầy hơi và ruột kích thích nên làm xét nghiệm chẩn đoán các bệnh liên quan đến đến đường tiêu hóa.

4. Thay đổi nội tiết do mang thai

Phụ nữ tiền mãn kinh hoặc trong giai đoạn đầu của thai kỳ có thể gặp tình trạng chướng bụng kéo dài. Sự thay đổi hormone là nguyên nhận làm chậm nhu động ruột khiến thức ăn di chuyển chậm trong đường tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi và táo bón.

Tập thể dục 30 phút mỗi ngày có thể cải thiện tình trạng này. Ngoài ra bạn nên uống nhiều nước, ăn trái cây và hoa quả để cải thiện đường tiêu hóa.

5. Ung thư buồng trứng

Triệu chứng của bệnh ung thư này khá mơ hồ, nên hầu hết các chướng hợp bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh khi đã quá muộn. Nếu bạn gặp các triệu chứng đầy hơi dai dẳng, ăn uống khó khăn kết hợp với các vấn đề tiết niệu cảnh báo bạn tình trạng nguy hiểm cho sức khỏe. Bạn nên đến bệnh viện để thăm khám và được chẩn đoán bệnh kịp thời.

Cách ứng phó với bất lợi trên tiêu hóa của thuốc kháng sinh

Tôi bị viêm phế quản, đi khám bác sĩ kê dùng thuốc kháng sinh azithromycin. Khi dùng thuốc tôi bị tiêu chảy. Vậy có cách nào khắc phục tình trạng này?

Kháng sinh nói chung và azithromycin nói riêng là thuốc được kê dùng trị các bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn gây ra. Giống như tất cả các loại thuốc, azithromycin có thể gây ra các tác dụng phụ trong đó có các vấn đề về tiêu hóa như: Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn, nôn... Như vậy, tiêu chảy là một trong những tác dụng trên tiêu hóa của các thuốc này.

Nguyên nhân là do kháng sinh có thể làm đảo lộn sự cân bằng của vi khuẩn trong hệ vi sinh vật ruột làm mất cân bằng vi khuẩn, sẽ gây tiêu chảy, buồn nôn... Uống nhiều nước và tránh các thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp người bệnh đối phó với tình trạng này cho đến khi kết thúc quá trình dùng thuốc. Hoặc có thể bổ sung men vi sinh và prebiotic trong và sau một đợt kháng sinh có thể giúp khôi phục sự cân bằng của vi khuẩn trong ruột.

Cách ứng phó với bất lợi trên tiêu hóa của thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh nói chung có thể gây bất lợi trên hệ tiêu hóa.

Nếu tiêu chảy trở nên nghiêm trọng, có thể liên quan đến Clostridium difficile (C. difficile), là một loại vi khuẩn có thể lây nhiễm vào ruột già và gây viêm đại tràng do Clostridium difficile - một bệnh nhiễm trùng gây viêm ruột và tiêu chảy nghiêm trọng. Nguyên nhân là do kháng sinh tiêu diệt cả những vi khuẩn tốt trong ruột và vi khuẩn xấu đã phát triển quá mức. Tình trạng này có thể gây mất nước và có thể phải nhập viện. Vì vậy, hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn bị tiêu chảy nhiều lần trong ngày.

Thuốc kháng sinh cũng có thể gây ra sự phát triển quá mức của vi khuẩn trong ruột non. Điều này có thể góp phần gây đầy hơi và chuột rút tiếp tục ngay cả sau khi bạn ngừng dùng thuốc.

Vì vậy, nếu các bất lợi thoáng qua và hết khi tiếp tục dùng thuốc, bạn không cần phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu các tác dụng phụ trở nên trầm trọng, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ biết để được thay thuốc phù hợp và xử lý các tác dụng phụ của thuốc kịp thời.

8 thực phẩm người rối loạn tiêu hóa nên ăn

Rối loạn tiêu hóa là bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa nên vấn đề ăn uống có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và hình thành bệnh.

Rối loạn tiêu hóa là bệnh rất hay gặp và có thể xuất hiện ở bất cứ ai. Từ người già cho đến các em nhỏ. Rối loạn tiêu hóa tuy không nguy hiểm nhưng gây ra những cảm giác vô cùng khó chịu như đau bụng, sốt hay biếng ăn, bụng đầy hơi. Đây là một trong những căn bệnh về đường tiêu hóa hay gặp nhất, cũng chính vì nó là bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa nên vấn đề ăn uống có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và hình thành bệnh.

Dưới đây là một số thực phẩm tốt cho người rối loạn tiêu hóa:

Chuối - cung cấp chất điện phân cho cơ thể

Chuối là một trong những thực phẩm hàng đầu tốt cho hệ tiêu hóa. Lý do, trong chuối chứa nhiều kali, đồng thời giúp cung cấp chất điện phân cho cơ thể. Điều này rất hữu ích trong trường hợp rối loạn tiêu hóa dẫn đến tiêu chảy, mất nước.

Ngoài ra, chất xơ trong chuối còn có tác dụng hấp thu các chất lỏng dư thừa trong bao tử khi tiêu chảy, khôi phục một số vi khuẩn có ích cho bao tử.

Dứa - giảm đầy hơi, chướng bụng

Trong dứa có nhiều chất xơ giúp thúc đẩy sự hấp thụ của protein trong cơ thể. Từ đó giúp giảm các triệu chứng chướng bụng, đầy hơi, cảm giác khó tiêu.

Bạn có thể ăn dứa trực tiếp hoặc uống nước ép của nó.

Gừng - chữa đầy hơi, khó tiêu

Đặc tính của gừng là kháng viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ hệ tiêu hóa hiệu quả. Không chỉ có hiệu quả trong trường hợp chữa đầy bụng khó tiêu, gừng còn rất tốt để điều trị chứng buồn nôn, co thắt dạ dày, thậm chí là ốm nghén.

Sữa chua - điều trị tiêu chảy, táo bón

Sữa chua cũng là một trong những thực phẩm hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Trong sữa chua có chứa hàm lượng probiotic và lượng lớn lợi khuẩn giúp tăng cường hệ miễn dịch, kích thích hệ tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng. Đặc biệt, chúng còn rất hiệu quả trong việc điều trị táo bón và hạn chế nguy cơ tiêu chảy, khó tiêu.

Khoai lang - kích thích tiêu hóa, ngừa viêm loét dạ dày

Khoai lang chứa lượng vitamin, khoáng chất, chất xơ và carbohydrate cao có khả năng chữa viêm loét dạ dày.

Khoai lang chứa lượng vitamin, khoáng chất, chất xơ và carbohydrate cao. Do đó, nó là một lựa chọn tuyệt vời cho hệ tiêu hóa. Khoai lang được biết đến với khả năng chữa chứng viêm loét dạ dày, tá tràng và có thể giúp ngăn ngừa các gốc tự do.

Quả bơ - duy trì chức năng tối ưu của đường tiêu hóa

Quả bơ rất giàu chất xơ và chất béo không bão hòa đơn lành mạnh, rất tốt trong việc duy trì các chức năng tối ưu của đường tiêu hóa cũng như túi mật, tuyến tụy và gan. Nó cũng giúp chuyển đổi beta-carotene thành vitamin A rất cần thiết cho niêm mạc lót của toàn bộ đường tiêu hóa.

Yến mạch - giúp hệ tiêu hóa khỏe

Chất xơ rất quan trọng đối với sức khỏe tiêu hóa vì nó giúp vận chuyển thức ăn và ngăn ngừa táo bón. Yến mạch là một trong những nguồn tự nhiên tốt nhất của chất xơ, cũng như hàm lượng vitamin và khoáng chất phong phú giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của cơ thể.

Táo - giảm táo bón

Táo có chứa cả chất xơ hòa tan và không hòa tan. Táo sẽ giúp giảm nguy cơ táo bón và cũng là một nguồn giàu vitamin và khoáng chất để cải thiện sức khỏe tổng thể.

Lưu ý cho người rối loạn tiêu hóa:

Đối với những người bị rối loạn tiêu hóa, ngoài việc bổ sung những thực phẩm trên vào khẩu phần ăn hàng ngày, cần chú ý thêm một số điều sau:

- Thức ăn cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ.

- Ăn uống điều độ, sáng và trưa nên ăn nhiều, tối ăn nhẹ.

- Không ăn thức ăn ôi thiu.

- Chú ý ăn nhiều rau xanh, củ quả, hạn chế ăn thịt.

- Bổ sung đầy đủ nước mỗi ngày (khoảng 2 - 3 lít mỗi ngày). Có thể bổ sung nước khoáng, loại có nhiều kali, magie.

- Tăng cường bổ sung vitamin C (ổi, cam,…)

8 cách trị tiêu chảy tại nhà an toàn

Làm gì khi bị đau bụng tiêu chảy chắc chắn là thắc mắc của nhiều người. Bài viết sau sẽ chỉ ra cho bạn 8 cách điều trị tiêu chảy tại nhà cực đơn giản, hiệu quả và an toàn.

1. Bổ sung nước cho cơ thể

Bạn sẽ không chỉ bị mất nước mà còn chất điện giải, chất khoáng như kali và natri do bị tiêu chảy. Đó là những yếu tố quan trọng trong các hoạt động của cơ thể. Do đó, bạn cần phải bù đắp những gì bị mất. Điều đầu tiên là bạn phải uống thật nhiều nước.

Uống 8 ly nước trong ngày là cách hữu hiệu nhất để chống mất nước khi bị tiêu chảy. Mặc dù nước lọc bình thường không có chất điện giải, nhưng nó vẫn là cách hữu hiệu cho bệnh nhân bị tiêu chảy .

Sự lựa chọn khác thay nước để giúp bạn điều trị tiêu chảy nhanh hơn là uống trà kèm theo một chút đường, nước ép trái cây như táo hay nước ép mận. Khi bạn bổ sung nước, bạn nên giữ cho thức uống của bạn mát mẻ và uống từng ngụm nhỏ.

2. Sữa chua

Sữa chua là sự lựa chọn tuyệt vời cho những người bị tiêu chảy vì sữa chua tạo ra axit lactic trong ruột. Axit lactic sẽ tiêu diệt các vi khuẩn xấu giúp bạn chữa lành bệnh nhanh hơn.

Chúng ta biết rằng uống kháng sinh kéo dài có thể gây tiêu chảy bằng cách giết chết các vi khuẩn tốt trong ruột nhưng ăn sữa chua sẽ sản xuất nhiều hơn các vi khuẩn có lợi trong đường ruột của bạn. Để hạn chế bị tiêu chảy, bạn nên ăn sữa chua trước khi dùng thuốc trị tiêu chảy .

3. Nghỉ ngơi

Khi bị tiêu chảy, không có gì tốt hơn so với việc nghỉ ngơi đầy đủ để chữa khỏi bệnh tiêu chảy nhanh và hiệu quả. Nếu cơ thể bạn cảm thấy thư giãn, thoải mái, bệnh tiêu chảy cũng sẽ thuyên giảm đáng kể.

Do đó, để điều trị tiêu chảy, bạn nên nghỉ ngơi một vài ngày. Hãy cố gắng nằm nghỉ ngơi trên giường thật thoải mái và đặt một chiếc khăn hay một chai nước ấm lên bụng để giảm bớt các cơn co thắt ở bụng.

4. Tránh xa một số loại thức ăn

Khi bị tiêu chảy, bạn nên tránh xa các loại thực phẩm nhất định khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn như phô mai, sữa và các sản phẩm từ sữa khác. Nếu uống sữa, ruột của bạn sẽ hoạt động kém đi. Hơn nữa, bạn cần tránh uống cà phê vì hệ thần kinh sẽ dễ bị kích thích.

5. Trà hoa cúc

Một trong những cách cầm tiêu chảy một cách tự nhiên và hiệu quả mà bạn không nên bỏ qua là trà hoa cúc vì trà này cực tốt trong việc chữa viêm đường ruột. Hơn nữa, trà hoa cúc cũng có đặc tính chống co thắt. Bạn có thể mua trà đóng gói và ngồi nhâm nhi một tách trà hoa cúc mỗi ngày.

Ngoài ra, bạn cũng có thể ngâm một muỗng cà phê hoa cúc với lá bạc hà trong nước sôi khoảng 15 phút. Uống ba tách trà hoa cúc sẽ giúp tình trạng tiêu chảy thuyên giảm đáng kể. Người ta nói rằng chất tannin trong trà hoa cúc có tác dụng chống tiêu chảy rất tốt.

6. Thực phẩm giàu tinh bột

Thực phẩm giàu tinh bột được coi là chế độ ăn uống hoàn hảo để điều trị tiêu chảy vì chúng sẽ khiến dạ dày của bạn nhẹ bớt.

Thực phẩm giàu tinh bột bao gồm ngũ cốc, bột sắn hoặc gạo nấu chín. Điều quan trọng là hãy chắc chắn rằng bạn không thêm quá nhiều đường hoặc muối vào những thực phẩm này vì chúng có thể khiến vấn đề trầm trọng hơn và làm cho bệnh tiêu chảy khó điều trị.

Khi bị tiêu chảy, bạn hãy tránh xa bột yến mạch vì đường ruột của bạn khó có thể tiêu thụ được lượng dinh dưỡng lớn có trong nó.

Khoai tây cũng là những thực phẩm giàu tinh bột giúp giảm nhẹ các cơn đau dạ dày và bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết mà bạn đang mất đi. Tuy nhiên, ăn khoai tây chiên sẽ khiến bệnh tiêu chảy nặng hơn và làm cho dạ dày đau đớn.

Các loại rau như cà rốt giúp bạn tiêu hóa dễ dàng và điều trị bệnh đau bao tử nhanh chóng. Hơn nữa, chúng đều rất giàu chất dinh dưỡng. Gạo trắng nấu chín như cơm trắng hay cháo trắng là sự lựa chọn thông minh cho những người muốn thoát khỏi bệnh tiêu chảy.

7. Quả việt quất

Quả việt quất được coi là thần dược trị được nhiều bệnh. Không có gì đáng ngạc nhiên khi quả việt quất có thể khắc phục bệnh tiêu chảy hiệu quả tại nhà. Trong quả việt quất có chứa chất anthocyanosides, có đặc tính kháng khuẩn và chống oxy hóa giúp chống lại bệnh tiêu chảy cực tốt.

8. Trà vỏ cam

Trà vỏ cam là biện pháp khắc phục bệnh tiêu chảy nhanh chóng. Cho trà vỏ cam vào nồi và đổ một ít nước nóng. Hãy để nguội trong một vài phút trước khi thưởng thức tách trà thơm ngon này.

NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG CỦA TIÊU CHẢY

Khi bạn bị tiêu chảy phân của bạn sẽ lỏng hay sền sệt. Tiêu chảy là bệnh phổ biến và không gây ra bất kỳ vấn đề gì nghiêm trọng. Bệnh này thường kéo dài trong một vài ngày và có thể điều trị bằng thuốc trị tiêu chảy theo quy định.

Các triệu chứng của bệnh như bụng bị đầy hơi, đau bụng, đi tiêu lỏng và nhiều lần, bạn có cảm giác muốn đi vào nhà vệ sinh khẩn cấp, thậm chí là buồn nôn và ói mửa. Khi tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng, phân sẽ có chất nhầy, các loại thực phẩm không được tiêu hóa hết, thậm chí là đi ra máu, giảm cân và bị sốt.

Nếu bạn đi đại tiện nhiều hơn ba lần một ngày và không uống đủ nước, bạn sẽ bị mất nước dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.

Tiêu chảy thường do virut gây ra. Nguyên nhân chính là do dị ứng thực phẩm, lạm dụng rượu, bệnh tiểu đường, nhiễm trùng do vi khuẩn, lạm dụng thuốc nhuận tràng, tác dụng phụ của thuốc, cường giáp, xạ trị, ung thư, phẫu thuật hệ thống tiêu hóa, hay những rối loạn trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng.

Bệnh tiêu chảy có thể biến mất sau một vài ngày. Tuy nhiên, nếu bạn thấy dấu hiệu và triệu chứng như ra máu, phân có màu đen, sốt cao kéo dài hơn 24 giờ, ói mửa thường xuyên, buồn nôn, đau bụng dữ dội, nước tiểu sẫm màu, đau đầu, tim đập nhanh, da khô, dễ bị kích thích hay có sự rối loạn nghiêm trọng hơn bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Nếu bị tiêu chảy nhẹ, bạn không cần phải làm gì. Tuy nhiên, sự khó chịu của bệnh này sẽ biến mất nhanh hơn khi uống thuốc trị tiêu chảy hoặc có các biện pháp điều trị tiêu chảy tại nhà một cách tự nhiên.

Đầy hơi, chướng bụng là biểu hiện của bệnh gì?

Đầy hơi, chướng bụng có thể chỉ là biểu hiện của tình trạng rối loạn tiêu hóa do ăn uống nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh như viêm loét dạ dày - tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản…

Thời gian tiêu hóa thức ăn ở dạ dày và hấp thu ở ruột non thông thường từ 3-5 giờ. Nếu quá 3 -5 giờ mà thức ăn vẫn chưa được tiêu hóa sẽ sinh ra chướng bụng, đầy hơi; nếu nhanh hơn sẽ gây tiêu chảy.

Một người tiêu hóa bình thường sẽ đi đại tiện sau khi ăn mỗi 12 đến 24 giờ. Đầy hơi là cảm giác khó chịu, no bụng sau khi ăn. Chướng bụng là tình trạng bụng phình to, căng ra, thường đi kèm với đầy hơi.

Người bệnh sẽ có cảm giác đầy hơi, chướng bụng khi lượng khí trong đường tiêu hóa tăng lên bất thường. Biểu hiện của chứng đầy hơi, chướng bụng là ợ hơi nhiều lần, ợ chua, nóng rát vùng họng, có lúc buồn nôn hoặc nôn, bụng tức nặng ở phía trên, ậm ạch, khó chịu, đau râm ran, đi lại nặng nề, có thể bị tiêu chảy hoặc táo bón kèm theo... Nặng hơn, có thể gây ra đau toàn vùng bụng, đau thắt ngực sau khi ăn.

Đầy hơi, chướng bụng thường bắt nguồn từ những thói quen không tốt khi ăn uống như: ăn quá nhiều, ăn những thực phẩm khó tiêu (thức ăn giàu tinh bột; nhiều chất xơ; nhiều chất béo; sử dụng rượu bia, thuốc lá, đồ uống có ga...) hoặc ăn không đúng cách: ăn quá nhanh, nhai không kỹ, ăn không đúng bữa, đúng giờ, vừa ăn no đã nằm ngay, vừa ăn vừa xem tivi.

Đầy hơi, trướng bụng còn do rối loạn vận động nhu động ống tiêu hóa (dạ dày, ruột) làm cho dạ dày lúc nào cũng đầy thức ăn và thức ăn xuống ruột chậm nên việc tiêu hóa thức ăn gặp khó khăn; do rối loạn hệ thống vi khuẩn trong đường tiêu hóa (loạn khuẩn) làm cho không đủ men để chuyển hóa thức ăn gây ứ đọng, lên men và sinh hơi.

Đồng thời, chứng đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu cũng có thể bắt gặp ở những bệnh nhân bị bệnh gan như viêm gan, sỏi trong gan, áp xe gan, xơ gan…; sỏi túi mật hay viêm, tắc đường dẫn mật.

Những người hay lo âu, thần kinh căng thẳng hoặc dùng một số thuốc để điều trị bệnh suy tuyến giáp trạng, tăng huyết áp, chữa bệnh trầm cảm... cũng có thể bị đầy hơi, chướng bụng.

Các chuyên gia cho biết, nếu đầy hơi, chướng bụng là nguyên nhân do ăn uống thì không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.

Tuy nhiên, nếu đầy hơi, chướng bụng diễn ra thường xuyên và kéo dài làm cho cơ thể trở nên mệt mỏi, kiệt sức, dẫn đến suy kiệt thì đó có thể là triệu chứng cảnh báo một số bệnh như viêm loét dạ dày - tá tràng, ung thư dạ dày - tá tràng, viêm gan... Khi đó cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám cụ thể nhằm tìm ra nguyên nhân và can thiệp càng sớm càng tốt.

Để hạn chế chứng đầy hơi, chướng bụng, việc đầu tiên là phải thay đổi thói quen ăn uống:

+ Hạn chế ăn thực phẩm chiên rán, nhiều tinh bột và nhiều chất xơ; các thức ăn chua, cay, bánh kẹo, đồ ngọt; các chất kích thích như cà phê, rượu, bia, thuốc lá.

+ Bỏ thói quen nhai kẹo cao su làm cho bụng bị tích nhiều khí làm nặng thêm chứng đầy hơi, chướng bụng.

+ Ưu tiên thực phẩm chứa chất đạm và sản phẩm từ sữa chứa ít đường - béo.

+ Nên ăn nhiều hoa quả và rau xanh như cam, bưởi, táo, dứa, lê, nho, đu đủ, rau khoai lang, rau mồng tơi, rau đay, rau muống, rau dền...

+ Uống từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày.

+ Ăn uống đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ; hạn chế nói chuyện khi ăn; không ăn quá no; ăn xong nên đi lại nhẹ nhàng.

+ Nên làm việc điều độ, dành 6 - 8 tiếng mỗi ngày để ngủ, dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, nghe nhạc… giúp tinh thần thoải mái, giải tỏa stress, giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.

+ Luyện tập thể dục thể thao hàng ngày cũng là cách giúp nhu động ruột hoạt động đều, tiêu hóa tốt.

+ Đối với người bị ợ nóng hoặc trào ngược axít, để tránh áp lực cho dạ dày nên chia bữa ăn thành 4 đến 5 bữa nhỏ mỗi ngày.

Một số mẹo sau có thể hữu ích để đánh tan nhanh và hiệu quả triệu chứng đầy hơi, chướng bụng: ăn vài lát gừng tươi chấm muối; uống trà gừng nóng (uống từng ngụm nhỏ); uống nước chanh gừng (dùng 1 cốc nước ấm pha với một thìa mật ong, 2 thìa nước cốt chanh và vài lát gừng); uống trà nóng pha vài giọt tinh dầu bạc hà hoặc ăn vài nhánh bạc hà tươi.

Ngoài ra, có thể dùng tay mát xa nhẹ nhàng vùng bụng, xoa vòng tròn theo chiều kim đồng hồ, lấy rốn làm trung tâm mát xa vòng bụng từ bẹn phải, lên sườn phải, sang sườn trái, xuống bẹn trái và có thể bôi ít dầu nóng khi mát xa. Dùng túi chườm ở vùng bụng hoặc có thể dùng khăn nóng để chườm.

Cách trị tận gốc đầy bụng, khó tiêu sau Tết

Trong ngày Tết, cơ thể thường xuyên nạp vào nhiều loại thực phẩm khác nhau gây đầy bụng, khó tiêu. Hãy áp dụng cách đơn giản dưới đây để lấy lại cân bằng cho cơ thể:

Uống nước đầy đủ và đúng cách

Mỗi ngày bạn cần uống khoảng 5 đến 6 li nước để giúp ngăn ngừa và điều trị chứng khó tiêu. Uống nước có thể giúp trung hòa axit do dạ dày tiết ra và đẩy axit đi xuống ruột, axit nhiều trong dạ dày dễ gây ra chứng trào ngược dạ dày thực quản.

Nước cũng giúp hỗ trợ đào thải chất thải thực phẩm thông qua hệ thống tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và giảm khó chịu dạ dày do đầy hơi. Nên uống một ly nước trước và sau khi ăn, thay cho đồ uống chứa caffeine, do caffeine có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày.

Sử dụng gừng và tỏi

Gừng kích thích làm rỗng nhanh dạ dày ở những người có chứng khó tiêu chức năng, cũng có thể giúp giảm các triệu chứng đường tiêu hóa trên. Tỏi được khuyến cáo để điều trị các triệu chứng tiêu hóa do nhiều khí và đầy hơi.

Với gừng bạn có thể ăn sống hoặc uống trà gừng pha với mật ong, không chỉ giúp làm giảm chứng đầy hơi, mà còn hỗ trợ điều trị bệnh đau dạ dày, viêm loét rất tốt.

Massage bụng

Massage bụng, xoa bụng nhẹ nhàng là phương pháp người bệnh có thể chủ động để xử lý chứng đầy bụng, khó tiêu ở bất kỳ hoàn cảnh nào. Bạn chỉ cần xoa bụng nhẹ nhàng, xoa đều theo chiều kim đồng hồ từ bẹ sườn bên phải sang trái, xuống dưới, sang phải rồi trở về điểm xuất phát để làm giảm chứng đầy bụng.

Lưu ý khi xoa bụng, có thể bôi thêm một chút dầu cho bụng nóng hơn khiến việc đầy hơi, khó tiêu bị đẩy lùi nhanh hơn.

Chườm nóng để chữa đầy bụng

Chườm nóng cũng là một cách dễ dàng và cấp tốc giúp loại bỏ tình trạng đầy hơi, khó tiêu vô cùng khó chịu này. Bạn chỉ cần cho nước ấm vào túi chườm, sau đó đặt túi chườm lên trên bụng (có lót một lớp khăn mỏng). Sau từ 5 đến 10 phút bạn sẽ thấy chứng đầy hơi, khó tiêu mất đi.

Chữa đầy bụng với bạc hà

Bạc hà có khả năng hỗ trợ tiêu hóa, giúp điều trị chứng đầy bụng, khó tiêu và nhiều vấn đề tiêu hóa khác. Cách thực hiện rất đơn giản, bạn hãy dùng lá bạc hà đã rửa sạch để nhai trực tiếp, hoặc pha với nước nóng để uống. Hoặc bạn cũng có thể thử dùng lá bạc hà làm nước detox để thanh lọc cơ thể và chữa đầy hơi hiệu quả.

Sử dụng lá ổi để chữa đầy hơi

Lá ổi có tác dụng giúp giảm nhanh lượng dịch nhầy bên trong dạ dày, vị chát trong lá ổi cũng giúp chống lại các loại vi khuẩn gây chướng khí, nên hỗ trợ điều trị triệu chứng đầy bụng rất hiệu quả. Bạn chỉ cần xay lá ổi và lọc lấy nước để uống sẽ đánh bay cơn đầy bụng nhanh chóng.

Vai trò của men tiêu hóa

Men tiêu hóa (enzym) đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong chuyển hóa của cơ thể con người, đặc biệt là người cao tuổi do sự lão hóa ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.

Men tiêu hóa là gì?

Men tiêu hóa (enzym) có bản chất là protein, là những chất xúc tác sinh học cho hầu hết các phản ứng chuyển hóa xảy ra trong cơ thể con người. Vì vậy, dưới tác động của các men tiêu hóa, thức ăn được phân rã trở thành các dạng nhũ tương để cho lớp nhung mao của ruột có thể hấp thu một cách dễ dàng vào máu, nuôi dưỡng cơ thể. Bởi vì, hầu hết các loại thực phẩm chúng ta ăn đều không thể tự hấp thu vào máu mà cần có sự tác động của các enzym hoạt tính giúp chuyển hóa thức ăn thành các chất dinh dưỡng.

Nhờ có các men tiêu hóa phá vỡ các liên kết trong thực phẩm, thức ăn sẽ được tiêu hóa ở ruột non và chúng đi xuống ruột già, không dẫn đến rối loạn tiêu hóa (gây chứng đầy hơi, phân lúc nát, lúc rắn, thậm chí gây tiêu chảy và có thể xuất hiện chứng co thắt đại tràng). Nếu không có men tiêu hóa, thức ăn không được chuyển hóa sẽ gây nên hiện tượng suy dinh dưỡng ở người có tuổi với các biểu hiện thường thấy là chán ăn, ăn không ngon, không tiêu, giảm cơ bắp (lực cơ bắp yếu) và thay đổi lượng chất béo trong cơ thể. Đó là chưa kể đến các trường hợp người cao tuổi răng lung lay, răng giả gây khó khăn trong việc nhai nghiền thức ăn gây không ít khó khăn hoạt động của men tiêu hóa trong cơ thể.

Có những loại men tiêu hóa nào?

Men tiêu hóa được tiết ra ở nhiều bộ phận trong hệ thống tiêu hóa và có vai trò chức năng riêng, ví dụ, tuyến nước bọt tiết enzym maltaza tiêu hóa tinh bột, tuyến tụy tiết ra men amylaza, lipaza, proteaza tiêu hóa đường, mỡ, ptrotein... và hoàn chỉnh việc tiêu hóa thức ăn ở ruột non. Dạ dày tiết dịch vị và men pepsin giúp tiêu hóa protein. Gan, mật tiết ra các loại men (SGOT, SGPT, GGT) để tiêu hóa chất béo. Ngoài ra còn có các loại men tiêu hóa chất cellulose (chất xơ có trong các loại thực phẩm, rau) như cellulaza, hemixenlulaza, phytaza, beta- glucanaza , pectinaza và xylanaza. Các loại men này có thể chuyển đổi cellulose thành các phân tử nhỏ hơn, dễ dàng hơn cho việc di chuyển qua đường ruột

Bản chất của men tiêu hóa như thế nào?

Men tiêu hóa là tên gọi một dòng sản phẩm có chức năng hỗ trợ tiêu hóa, ví dụ, men proteaza, đây là một loại men tiêu hóa protein, được tạo ra một cách tự nhiên từ tuyến tụy và đưa vào ruột non thông qua một ống ngắn. Hoặc men lipaza là những men giúp tách biệt chất béo thành các axít béo đơn. Đối với men amylaza do tuyến nước tụy tiết ra có tác dụng phá vỡ các liên kết giữa các phân tử glucoza trong tinh bột, giải phóng đường để hấp thụ ngay lập tức. Vì vậy, lượng đường  glucoza tăng nhanh chóng do chuyển hóa từ tinh bột sau mỗi bữa ăn có nhiều tinh bột (cơm, xôi, bánh mì…).

Sự khác nhau giữa men tiêu hóa và men vi sinh

Bên cạnh men tiêu hóa còn có men vi sinh. Men tiêu hóa hoàn toàn khác với men vi sinh, vì chúng không phải là các vi khuẩn học đông khô mà là các hợp chất hóa học thực thụ.

Với men vi sinh, dựa vào lý do trẻ bị loạn khuẩn ruột, người  ta sản xuất ra men vi sinh. Bởi vì, thông thường trong bộ máy tiêu hóa của người bình thường có ba nhóm vi khuẩn chính, đó là nhóm vi khuẩn có hại (gây bệnh), nhóm thứ hai là các vi khuẩn gây bệnh cơ hội (bình thường chúng ký sinh ở đường ruột của người, nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi chủng trở nên gây bệnh) và nhóm thứ ba là các vi khuẩn có lợi, đóng vai trò tích cực trong quá trình tiêu hóa của con người. Một số trường hợp, nhất là người cao tuổi, đặc biệt là trẻ em khi sử dụng kháng sinh kéo dài, hoặc không đúng liều lượng sẽ làm cho vi khuẩn có lợi rất dễ bị tiêu diệt, dẫn tới trạng thái mất cân bằng sinh thái do loạn khuẩn gây rối loạn tiêu hóa, nhất là gây tiêu chảy. Trong trường hợp này phải dùng men vi sinh để điều hòa sự mất cân bằng sinh thái này. Men vi sinh là các chế phẩm vi sinh vật chứa các loại vi khuẩn lành tính. Trên thị trường có nhiều loại men vi sinh như: Biolactin, Lactomin plus, Pribiotic…

Nhiều sản phẩm men vi sinh chứa lượng vi khuẩn cao nên khi sử dụng cần phải tuân theo liều lượng chỉ dẫn của nhà sản xuất hoặc chỉ định của bác sĩ kê đơn thuốc. Những trường hợp men vi sinh sử dụng chủng vi sinh vật không thường trú trong ruột như dạng bào tử và nấm men, không được dùng lâu dài. Lưu ý không dùng men vi sinh khi bị viêm tụy cấp, phẫu thuật ruột...

Lý do bổ sung men tiêu hóa

Trong cuộc sống khi con người già đi, mọi chức năng của cơ thể đều bị suy giảm, trong có chức năng sản sinh men tiêu hóa. Cơ thể người cao tuổi sẽ sản xuất ra ít enzym cần thiết cho tiêu hóa hoạt động, khiến cho các loại thức ăn tiêu hóa khó khăn hơn. Vì vậy, có thể bổ sung men tiêu hóa cho người cao tuổi, ví dụ, bổ sung men lipaza nhằm thúc đẩy tiêu hóa chất béo hoặc bổ sung men amylaza để tăng chuyển hóa tinh bột thành glucoza tốt hơn bình thường ở những người bị bệnh tuyến tụy, nhất là người có tuổi. Các nghiên cứu cho thấy rằng bằng cách bổ sung đúng hỗn hợp enzym tiêu hóa, những người cao tuổi có thể duy trì được khả năng tiêu hóa của họ, có nghĩa là sẽ giúp tiêu hóa tốt hơn, tăng hấp thu các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin K, D, Omega-3 và giảm các bệnh ở đường tiêu hóa

Hiện nay có một số loại men tiêu hóa có mặt trên thị trường như: neopeptine, enzyplex, zymoplex, panse, digelase, triase, panthiacone…, người sử dụng nên theo tư vấn của bác sĩ khám bệnh, không nên tự mua để sử dụng. Cần lưu ý: người đái tháo đường không dùng men tiêu hóa có chứa amylaza vì sẽ nhanh chóng chuyển hóa tinh bột thành lượng glucoza làm tăng đường huyết nhanh chóng. 

Rối loạn tiêu hóa vì ăn thịt tái

Ăn thịt chưa chín kỹ, rau sống…có nguy cơ nhiễm ấu trùng sán lá gan. Sán lá gan thường ký sinh ở gan và đường mật của những động vật ăn cỏ, trâu bò, dê…

Anh Trần Lê Văn (Thanh Hóa) thích ăn thịt bò tái vì có vị tươi và ngọt nước. Nếu là ăn phở, anh đổ thịt bò tươi vào bát rồi dội nước dùng vào. Nếu là ăn bún riêu cua, anh cũng cho thịt bò vào bát bún có riêu rồi chan nước. Anh bảo, thịt bò đã thái mỏng nhanh chín, ăn như vậy vừa ngọt, vừa không dai.

Vừa rồi, anh bị đau bụng, đi ngoài, rối loạn tiêu hóa phải nhập viện. Bác sĩ cho kiểm tra máu thì thấy kháng thể của sán trong huyết thanh, nghi do ăn thịt bò chưa chín kỹ.

BS. Vũ Nguyên (Vũng Tàu) cho biết, ăn thịt chưa chín kỹ, rau sống…có nguy cơ nhiễm ấu trùng sán lá gan. Sán lá gan thường ký sinh ở gan và đường mật của những động vật ăn cỏ, trâu bò, dê…Khi chúng thải phân ra ngoài, ấu trùng trứng sán lá gan sẽ phát triển ở ngoài không khí, một số sống trong môi trường nước, bám vào các cây rau sống ở dưới nước và sinh sôi. 

Ở ngoài hàng quán, việc nhúng thịt, nhúng rau vào nước dùng ở nhiệt độ chưa sôi, chưa được làm chín trong thời gian nhất định khiến nang ấu trùng chưa bị tiêu diệt, xâm nhập vào cơ thể. Muốn phòng bệnh chỉ có cách ăn chín, uống sôi, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

Một số bệnh thường gặp sau Tết

Sau tết thì thường các bệnh viện lại gia tăng bệnh nhân và dường như quá tải với các bệnh về đường ruột, tiêu hóa gan mật và đặc biệt là các biến chứng thường gặp của các bệnh mãn tính.

Rối loạn tiêu hóa

Việc ăn uống thất thường như: ăn quá nhiều, quá ít, không đúng bữa, nhiều mỡ, nhiều đạm... uống nhiều rượu bia đều là các tác nhân chính gây ra rối loạn tiêu hóa; với các triệu chứng thông thường là tiêu chảy, táo bón, sình bụng và tình trạng chậm tiêu hóa; hấp thu thể hiện từ mức độ rối loạn về sự thèm ăn, đầy bụng, khó tiêu, đắng miệng, ăn không biết ngon; đến hội chứng kém hấp thu như: đi phân sống, trong phân có những thức ăn còn nguyên như chất mỡ, chất thịt...

Thông thường, sau Tết các triệu chứng về rối loạn tiêu hóa mới bắt đầu xuất hiện, và khi đó nên đến bệnh viện để được thăm khám, xét nghiệm và chẩn đoán chính xác để có hướng xử lý đúng đắn. Những thuốc giúp tiêu hóa và hấp thu tốt thường là các enzyme tiêu hóa, các vitamin nhóm B, các acid amin. Bên cạnh đó, phải có chế độ vận động, luyện tập thân thể. Chú ý xoa bóp vùng bụng mỗi ngày và tạo một tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng.

Viêm gan và gan nhiễm mỡ

Viêm gan là căn bệnh thường gặp, rất nguy hiểm cho sức khỏe con người. Bất luận là viêm gan do vi khuẩn, virus, do rượu bia, gan nhiễm mỡ... đều có thể phát triển thành viêm gan mãn tính hoặc xơ gan.

Gan nhiễm mỡ là biểu hiện đầu tiên của bệnh gan mà nguyên nhân có thể phân thành nhiều loại như gan nhiễm mỡ do dinh dưỡng, do hóa chất, do nội tiết, do vi sinh vật, do di truyền, do miễn dịch... Chính vì thế mà việc ăn uống với thành phần thức ăn không hợp lý như: nhiều chất béo, mỡ động vật, thức ăn có lượng đường quá cao cũng có khả năng chuyển hóa thành chất béo. Thời gian ăn uống vào dịp Tết thường không điều độ, có thể gây rối loạn sự cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo.

Viêm gan do rượu thường có các biểu hiện như: chán ăn, nôn, đau bụng, sốt, vàng da, thỉnh thoảng có rối loạn tâm thần. Thường thì người uống rượu nhiều sau 1 - 2 tuần, xuất hiện một hay nhiều các triệu chứng nói trên. Bệnh diễn biến nặng nề sau thời gian uống rượu nhiều và liên tục, viêm gan do rượu có thể gây tử vong, đặc biệt với những người có tiền sử bệnh gan mật trước đó.

Việc phát hiện và điều trị sớm viêm gan, có thể ngăn ngừa được xơ gan, ung thư gan. Cho nên sau Tết nên đến các cơ sở y tế để khám và xét nghiệm để phòng ngừa bệnh lý này. Thức ăn dinh dưỡng hàng ngày cho bệnh nhân viêm gan thông thường như sau:

Thức ăn chính (cơm, bột, mì...): 200 - 400g (nữ khoảng 200g). Trứng gà: 1 quả. Sữa bò hoặc sữa đậu nành: 250 mg. Thịt nạc hoặc cá: 100 - 200g. Dầu thực vật: 50g. Rau xanh: 400g. Trái cây: 100g.

Bệnh về da và chăm sóc sắc đẹp sau Tết

Ngày Tết, chúng ta thường trang điểm với những loại trang sức, nước hoa... và đi lại nhiều nơi cùng bạn bè, người thân và đặc biệt với khí hậu nắng nóng của vùng nhiệt đới thì khi đi ra ngoài vào những ngày này, làn da của bạn đã phải “chịu đựng quá mức” nếu không được chăm sóc và xử lý kịp thời.

Bệnh lý về da hay gặp nhất là viêm da do tiếp xúc thường đi kèm với hiện tượng sưng tấy, mẩn đỏ và ngứa nhưng nó chỉ xuất hiện ở chỗ da tiếp xúc với chất độc, chất gây dị ứng hoặc ánh nắng mặt trời...

Bạn có thể tự phát hiện ra nguyên nhân gây viêm da như: do ánh nắng, thay đổi xà phòng, kem dưỡng da, mỹ phẩm hay do đồ trang sức mới, hoặc do nước hoa mới. Để phát hiện chính xác, bạn hãy thử loại bỏ những nguyên nhân này rồi theo dõi xem bạn có tiếp tục viêm da nữa hay không.

Những ngày Tết, với biết bao sinh hoạt bất thường thức khuya, dậy sớm, ăn uống không hợp lý... đều là những tác nhân gây ra lão hóa làn da của bạn. Chúng ta cảm nhận thấy cơ thể đang dần lão hóa khi trên da xuất hiện nếp nhăn, các vết thâm, nám hay nguy cơ ung thư. Làn da có khỏe mạnh mới cho thấy cơ thể đang khỏe mạnh. Để tránh cho da khỏi các vết thâm đen hay các vết nhăn trên khuôn mặt thì chúng ta có thể bôi kem, tránh hút thuốc lá. Nhiều người cho rằng, uống nhiều nước là cách rất tốt để giữ da luôn ẩm và khỏe.

Sau đây là một số hiện tượng thường gặp do da bị lão hóa cùng với nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.

- Các vết thâm nám dùng kem làm mờ.

- Mắt có “túi”: là hiện tượng quanh mắt có túi mỡ gây sưng mắt. Nguyên nhân có thể do di truyền, do thiếu ngủ hoặc uống quá nhiều rượu bia.

- Vết thâm trên trán: do thường xuyên nhíu mày. Nếu dùng phương pháp lột mặt bằng chất tiêu đường thì sau một vài tháng vết nhăn sẽ giảm.

- Nếp nhăn trên mặt: hỗn hợp mỹ phẩm từ chất béo, chất tạo kem kết hợp sẽ làm giảm các nếp nhăn trên mặt.

Đối với người bệnh mãn tính

Trong không khí vui vẻ ngày Xuân, những bệnh nhân tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường, béo phì, viêm loét dạ dày, tá tràng... thường “quên” các nguyên tắc kiêng kỵ nên phát sinh các tai biến tăng đột biến tại các bệnh viện và cơ sở y tế. Để phòng ngừa, người mắc các bệnh mãn tính này phải tuyệt đối giữ đúng nguyên tắc sinh hoạt, các kiêng cữ vẫn thực hiện hàng ngày. Đặc biệt không nên uống rượu bia, hút thuốc lá, cần ngủ đủ và nghỉ ngơi ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như: đau đầu, chóng mặt... Phải chuẩn bị một số thuốc thiết yếu như: thuốc hạ huyết áp, lợi tiểu, thuốc đái tháo đường, để xử lý kịp thời mọi bất trắc.

Sau Tết, người bệnh nên đi gặp thầy thuốc để kiểm tra lại và làm các xét nghiệm sinh hóa, cận lâm sàng để có hướng xử lý kịp thời.

Chuyên gia chỉ cách bảo vệ hệ tiêu hóa vào “tháng ăn chơi”

Vào những kỳ lễ hội hay dịp Tết nhiều người thường gặp các vấn đề về tiêu hoá như đầy hơi, trướng bụng, rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy, táo bón... Hầu như ai cũng biết sẽ xảy ra tình trạng khó chịu nói trên nhưng không phai ai cũng biết cách xử trí thế nào cho hợp lý.

Trướng bụng, đầy hơi rối loạn tiêu hóa vì sao hay “hỏi thăm” dịp lễ tết

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Vân Hồng, Nguyên Phó trưởng khoa Tiêu hoá, BV Bạch Mai, vào dịp lễ tết hội hè vấn đề sức khoẻ nổi trội và thường gặp nhất là hệ tiêu hoá bị xáo trộn do chế độ dinh dưỡng bất hợp lý. Dịp này, cơ thể được cung cấp quá thừa dinh dưỡng trong khi chế độ tập luyện gần như không có nên hệ tiêu hoá bị đảo lộn dẫn đến đầy bụng, trướng hơi, ậm ạch rối  loạn tiêu hoá rất hay xảy ra, thậm chí vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm không đảm bảo, thức ăn để lâu lưu cữu ngày qua ngày cũng rất dễ dẫn đến tình trạng bị ngộ độc thực phẩm, nhiễm khuẩn cấp...

Ngoài ra,  những bệnh lý do chế độ ăn uống và vấn đề an toàn thực phẩm ở đường tiêu hoá thì ở một số người mà có các bệnh lý từ trước do lạm dụng rượu bia, thuốc lá, ăn nhiều đồ cay nóng khiến cho các cơ quan khác trong hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều như gan, mật, tụy.. Do đó, các cơ quan này cũng không tránh khỏi bị ảnh hưởng và các bệnh này lại được đà tăng lên trong dịp tết.

“Dấu hiệu đường tiêu hóa không ổn thường hay xảy ra như đầy bụng, trướng hơi, có cảm giác ậm ạch, ợ hơi, ợ chua... Những dấu hiệu này có thể thoáng qua mà có thể điều chỉnh được thì sẽ biến mất nhưng nếu không điều chỉnh thời gian ăn, khẩu phần ăn cân đối mà lặp đi lặp lại thì lúc đó sẽ trở thành bệnh lý như loét đường tiêu hóa, gan, tụy”, PGS. Hồng nói.

Cũng theo PGS. Hồng, các đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi bị  rối loạn tiêu hóa là người cao tuổi, trẻ em và những người cóp tiền sử bệnh mãn tính. Với người cao tuổi  chỉ cần một trạng thái mất cân bằng thì bệnh lý tiềm tàng sẽ bộc phát. Với trẻ em thì cơ thể chứa nhiều nước nên chỉ một rối loạn tiêu hóa nhỏ thôi cũng dẫn đến rối loạn về nước và điện giải làm sức khỏe suy kiệt. Còn với  đối tượng trên nền bệnh tiềm tàng như: đái tháo đường, tim mạch, tăng huyết áp, suy tim, rối loạn mỡ dịp  lễ hội sử dụng quá nhiều bia thì cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe.

Xử trí cách nào?

Trước tình trạng trên, PGS. Hồng chia sẻ, nếu vấn đề rối loạn tiêu hóa xảy ra trên người mà không có bệnh lý trước đó thì đây chính là vấn đề của dinh dưỡng. Vì thế điều đầu tiên cần làm là phải cân đối giữa đường, đạm, mỡ, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Phải  bổ sung thành phần còn thiếu trong chế độ ăn uống rau xanh và nước, với số lượng nước mỗi ngày thì cơ thể cần 1,5 lít  đến 2 lít mới giúp cho vận động của đường tiêu hóa tốt hơn.

Một sai lầm nhiều người mắc đó là  hơi thấy có tiêu chảy là vội vàng sử dụng kháng sinh, đó là sai lầm. Trước hết phải là điều chỉnh chế độ ăn với thành phần đầy đủ đường đạm mỡ, chất xơ, khoáng chất vitamin, uống đủ nước chế độ ăn đảm bảo số lượng vừa đủ no, đừng ăn thái quá các bữa liên tiếp dồn nhau.  Mặt khác khi có vấn đề về sức khỏe đường tiêu hóa  cơ thể thường có dấu hiệu báo trước  nhữ hơi đầy bụng, ậm ạch nếu thấy như vậy, bữa sau nên  giảm bớt số lượng đồ ăn  xuống và tăng thời gian vận động lên, lúc này  ống tiêu hóa sẽ vận động trở về bình thường.

PGS. Hồng lưu ý thêm, hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc  thực phẩm để có thể giúp ăn uống ngon miệng hơn  thực phẩm này có  cung cấp thêm vitamin, men tiêu hóa, giúp quá trình tiêu hóa tốt hơn, nhanh hơn, chế độ ăn ngon miệng hơn. Tuy vậy cũng tùy từng đối tượng mới nên dùng,  đối với thanh niên thì chỉ cần  kiểm soát chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Chia sẻ về sản phẩm detox để “thanh lọc” cơ thể trong và sau dịp tết, PGS Hồng cho hay, cái sai lầm của nhiều người áp dụng detox là sáng ra chưa ăn gì mà dùng ngay một cốc nước detox điều này làm cơ thể bị xáo trộn nhiểu. Ống tiêu hóa có sẵn men tiêu hóa để chuyển hóa thức ăn thì lại  không có gì để chuyển hóa cả. Mà khi uống vào ống tiêu hóa sẽ tăng bài tiết quá nhiều. Nếu dùng trong một thời gian dài như thế nó sẽ tác động trực tiếp lên niêm mạc đường tiêu hóa.  Và như thế sẽ xuất hiện tình trạng viêm loét đường tiêu hóa.

Ngoài ra, với các sản phẩm detox thì nước, vitamin khoảng chất và sự cân đối giữa các sản phẩm này không có. Chất protein cũng nghèo nàn, trong khi protein  là một chất vô cùng cần thiết đối với cơ thể.. Do đó, nếu dùng thường xuyên mà không có liệu trình có chế độ dinh dưỡng hợp lý thì sẽ làm cho cơ thể nếu thiếu hụt protein trong một thời gian dài sẽ mắc rất nhiều bệnh. Vì vậy, khi dùng sản phẩm detox nên ở chừng mực nhất định, có liệu trình trước và sau cùng với chế độ ăn uống đầy đủ đảm bảo các khoáng chất thiết yếu thì sẽ không sao.

Trường hợp nào không nên dùng men tiêu hóa?

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm bổ sung men tiêu hóa, người dân có thể mua một cách dễ dàng dưới dạng thuốc không kê đơn hoặc thực phẩm chức năng. Chính vì vậy nhiều người dễ lạm dụng dẫn đến những hệ luỵ đáng tiếc cho sức khoẻ.

Men tiêu hóa hoàn toàn khác với men vi sinh. Men vi sinh là các bào tử vi khuẩn có ích cộng sinh tại đường ruột, được sản xuất đông khô, khi uống vào sẽ làm phong phú thêm hệ vi sinh thường trú ở ruột. Men tiêu hóa là các hợp chất hóa học thực thụ được tổng hợp nhân tạo, có chức năng hỗ trợ tiêu hóa.

Trong cơ thể men tiêu hóa (hay enzym tiêu hóa) được tiết ra bởi các tuyến ngoại tiết khác nhau bao gồm tuyến nước bọt, các tuyến trong dạ dày, các tế bào tiết của tuyến tụy, các tuyến bài tiết trong ruột non. Vai trò của các enzyme này là giúp chia cắt thức ăn (chất đường bột, protein, chất béo) thành các phân tử nhỏ dễ hấp thu qua thành ruột, vào máu và đi nuôi cơ thể.

Bình thường hệ tiêu hóa của chúng ta có chứa đầy đủ các men cần thiết để tiêu hóa thức ăn. Ví dụ tuyến nước bọt tiết enzym amylase tiêu hóa tinh bột, lipase lưỡi bắt đầu quá trình tiêu hóa lipid/chất béo; dạ dày tiết dịch vị và men pepsin giúp tiêu hóa protein; tuyến tụy tiết amylase, lipase, protease tiêu hóa chất đường bột, lipid/chất béo và một số vitamin tan trong chất béo, protein.... Ngoài ra còn có các loại men tiêu hóa chất cellulose (chất xơ có trong các loại thực phẩm, rau) như cellulase, hemicellulase...

Trong một số trường hợp, enzyme nội sinh trong cơ thể không đủ đáp ứng cho nhu cầu hoạt động của hệ tiêu hóa dẫn đến thiếu hụt enzyme thì cần bổ sung men tiêu hóa. Tuy nhiên những trường hợp dùng men tiêu hóa không đúng chỉ định thì có thể không mang lại hiệu quả tốt hơn mà còn có thể gây nguy hại cho người sử dụng.

Những trường hợp sau đây không nên dùng men tiêu hóa:

- Các bệnh nhân đang mắc các bệnh lý cấp tính tại đường ruột như viêm loét dạ dày - tá tràng, viêm tụy. Bởi lẽ, các bệnh nhân này hoàn toàn không có sự thiếu hụt men để phải bổ sung từ bên ngoài mà thậm chí còn đang có hiện tượng bài tiết enzyme quá mức làm tổn thương cả chính nhu mô ruột của cơ thể. Việc dùng men tiêu hóa với người đang bị chứng tăng tiết acid dạ dày, đang viêm tụy cấp càng làm tình trạng bệnh trở nên nặng nề hơn.

- Chúng ta không nên dùng men tiêu hóa lúc đói. Vì khi đói, dạ dày hoàn toàn trống rỗng. Acid trong dạ dày lúc này sẽ kích hoạt các men tiêu hóa trong sản phẩm. Các men này được kích hoạt trong tình trạng không có thực phẩm sẵn có, chúng trở nên kích ứng niêm mạc dạ dày, vì vậy dễ dẫn đến viêm loét.

- Một số trường hợp bị đi phân sống hoặc bị tiêu chảy có kèm theo đau bụng, các trường hợp đại tiện phân có máu hoặc nôn ra máu, bị rối loạn tiêu hóa do nhiễm độc các hợp chất hóa học hoặc bị bỏng acid.

- Cần lưu ý là người đái tháo đường không dùng men tiêu hóa có chứa amylase vì sẽ nhanh chóng chuyển hóa tinh bột thành glucose làm tăng đường huyết.

Thời gian dùng chỉ tối đa là 2 tuần không được dùng liên tục, kéo dài. Vì việc dùng men tiêu hóa kéo dài không những không thu được lợi ích như mong muốn mà còn làm thay đổi chức năng cơ quan tiêu hóa theo hướng rất xấu. Nó sẽ tác động vào các cơ quan và bộ phận tiết men, làm các cơ quan này giảm tiết dịch tiêu hóa và mất chức năng.

Không nên dùng men tiêu hóa trước bữa ăn, cũng không nên dùng men tiêu hóa sau khi ăn từ 2 giờ trở lên. Tốt nhất dùng cùng bữa ăn hoặc ngay sau ăn.

Tóm lại, men tiêu hóa là các enzyme tổng hợp bổ sung từ bên ngoài có tác dụng hỗ trợ chuyển hóa thức ăn, tuy nhiên không nên sử dụng tùy tiện và/hoặc kéo dài để tránh các tác dụng phụ đáng tiếc xảy ra. Cần nắm vững về đối tượng nên dùng và không nên dùng men tiêu hóa; cách dùng như thế nào để sản phẩm này thực sự đem lại tác dụng tốt cho cơ thể.

Người sử dụng nên theo tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ nhằm mục đích sử dụng hợp lý, hiệu quả và an toàn các sản phẩm men tiêu hóa.

Phòng ngừa táo bón cho trẻ khi ăn dặm

Điều chỉnh chế độ ăn dặm phù hợp, tăng vận động, tập đi bô… giúp bé hạn chế vấn đề tiêu hóa như chướng bụng, đi phân sống, không đi ngoài nhiều ngày.

Khi trẻ bú mẹ hoàn toàn, hệ tiêu hóa không cần hoạt động quá nhiều vì sữa mẹ chứa các chất dinh dưỡng rất dễ tiêu hóa và hấp thu. Nhưng khi trẻ chuyển sang ăn dặm, thức ăn dặm hoàn toàn lạ lẫm và cơ thể trẻ có thể sẽ không tiết đủ enzyme tiêu hóa chúng. Thức ăn mới đặc hơn sữa của mẹ nên bé rất dễ táo bón khi mới bắt đầu ăn dặm.

Phân trẻ sẽ khác so với lúc bú mẹ. Phân sẽ khuôn hơn, màu đậm và nặng mùi hơn lúc trước nhưng đó là hiện tượng bình thường. Trừ khi trẻ bị chướng bụng, không đi cầu được hoặc phải rặn đỏ mặt để đi cầu, cộng thêm hình thái phân khô rắn hoặc rắn đầu phân, phân nhỏ như phân dê... thì mới là dấu hiệu chứng tỏ trẻ bị táo bón.

Nguyên nhân táo bón khi trẻ ăn dặm

Trong quá trình chế biến và tập cho con ăn dặm, có thể mẹ mắc phải những sai lầm khiến trẻ bị táo bón. Nguyên nhân đầu tiên có thể kể đến là cách cho bé ăn dặm. Nhiều trường hợp khi mới ăn dặm, bé có vẻ thích ăn nên người lớn cho con ăn luôn ba đến bốn bữa một ngày.

Việc nếm thức ăn mới có thể bé thấy thích thú và muốn ăn nhiều nhưng lúc này hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện, chưa thể tiêu hóa được lượng thức ăn ngoài lớn như vậy. Thức ăn không tiêu hóa hết sẽ dẫn đến táo bón.

Mặc khác, nhiều mẹ cho rằng trẻ ăn dặm không cần bú mẹ nữa vì sữa mẹ không còn chất, hoặc mẹ cho bé bú ngay sau khi ăn dặm khiến bé no không muốn bú thêm sữa nữa. Tuy nhiên, kể cả khi bé ăn dặm rồi vẫn nên bú mẹ nhiều nhất có thể. Sữa mẹ không chỉ cung cấp những chất dinh dưỡng tốt nhất cho con mà còn chứa lượng nước dồi dào, chứa các enzyme giúp tiêu hóa thức ăn. Do đó, bú mẹ ít đi cũng làm bé dễ táo bón.

Một số mẹ không thấy con tăng cân, sợ con thiếu chất nên pha cùng lúc nhiều loại sữa, hoặc cho thêm sữa để có nhiều chất hơn. Quá tải chất dinh dưỡng làm bé không hấp thu hết, dẫn đến trẻ bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón liên tục.

Nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng táo bón là không cho bé uống đủ nước khi bắt đầu ăn dặm. Nhiều mẹ quan niệm trẻ bú mẹ hoàn toàn hoặc uống nhiều sữa là đã đủ lượng nước, tuy nhiên quan niệm ấy là sai lầm. Mẹ cần cho trẻ uống thêm nước sau mỗi buổi ăn dặm để tránh bị thiếu nước dẫn đến táo bón.

Phòng tránh táo bón

Khi mới bắt đầu ăn dặm, mẹ chỉ nên cho bé ăn một đến hai thìa bột nấu với tỷ lệ một bột - mười nước và cho con ăn một bữa mỗi ngày. Mẹ có thể cho bé ăn thêm một thìa cà phê mỗi ngày các loại rau củ, trái cây xay nhuyễn như bí ngô, khoai lang, bông cải xanh, cà rốt, táo, lê, chuối, bơ, đu đủ...

Với sữa công thức, mẹ chú ý pha đúng tỷ lệ, không thêm không bớt nước, không pha nhiều loại sữa với nhau. Sau mỗi lần bú sữa công thức và ăn dặm mẹ cho bé uống thêm một thìa nước. Tổng lượng nước bé cần tùy theo cân nặng, 100ml/kg cân nặng mỗi ngày. Ví dụ, bé sáu tháng tám kg sẽ cần khoảng 800ml nước mỗi ngày bao gồm cả nước trong sữa, nước hoa quả, bột ăn dặm và lượng uống thêm. Dựa vào đó, mẹ cho bé uống thêm lượng nước thích hợp.

Tăng cường vận động làm tăng hoạt động của nhu động đường ruột sẽ giúp bé tiêu hóa tốt hơn và tống phân dễ dàng hơn. Mẹ cho con bò thỏa thích, massage bụng và làm động tác đạp xe mỗi ngày, rất hữu ích cho việc đi tiêu. Tập cho bé ngồi bô vào giờ cố định sẽ hình thành cho bé thói quen đi ngoài mỗi ngày, ngăn ngừa tình trạng táo bón.

Phân biệt men tiêu hóa và men vi sinh thế nào?

Các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa được gọi chung bằng một từ là men tiêu hóa, thực chất được chia thành 2 loại là men tiêu hóa và men vi sinh, có công dụng, đối tượng sử dụng khác nhau.

Men vi sinh còn gọi là probiotic (một số loại probiotic phổ biến như: khuẩn bifidobacterium, khuẩn lactobacillus) - là chế phẩm vi sinh chứa các loại vi khuẩn có lợi, được đưa vào ruột để bù đắp, lập lại sự cân bằng vi khuẩn đường ruột. Việc bổ sung men vi sinh nhằm nâng cao sức đề kháng cho đường ruột, tăng cường chức năng tiêu hóa. Men vi sinh được chỉ định với các trường hợp loạn khuẩn ruột, biểu hiện ở chứng đi ngoài phân sống, tiêu chảy, khó tiêu, trướng bụng, rối loạn tiêu hóa.

Men tiêu hóa là các loại men (enzym) do chính các tuyến trong cơ thể tiết ra, có tác dụng để tiêu hóa và hấp thu thức ăn, ví dụ tuyến nước bọt bài tiết men ptyalin (còn gọi anpha - amylase) có tác dụng phân giải tinh bột đã nấu chín thành đường maltoza. Dạ dày bài tiết ra axit clohydric (HCl) và các men pepsin, lipase. Quan trọng nhất là các men được bài tiết từ tụy tạng. Dịch tụy chứa đầy đủ các men tiêu hóa chất bột, chất đạm, chất béo. Men tiêu hóa chỉ được bác sĩ kê đơn khi xác định trẻ thiếu men tiêu hóa, hoặc muốn tăng cường khả năng tiêu hóa để giúp cơ thể hồi phục nhanh ở trẻ kém hấp thu, biếng ăn, trẻ mới ốm dậy, thể lực yếu...

Việc nhầm lẫn giữa 2 loại thuốc hỗ trợ tiêu hóa trên hoặc cho trẻ dùng tùy tiện mà không biết mình đang cho con dùng loại gì, chỉ biết gọi chung là men tiêu hóa sẽ khiến tình trạng tiêu hóa của trẻ không được cải thiện, thậm chí ngày càng tồi tệ hơn. Vì vậy, chị nên đưa con đi khám chuyên khoa tiêu hóa hoặc dinh dưỡng để được tư vấn dùng thuốc cụ thể; tuyệt đối không cho con dùng thuốc theo mách bảo sẽ không phù hợp với cơ thể của trẻ nên dễ nảy sinh những bất lợi khó lường.

Men tiêu hóa có tác dụng gì? Dùng sao cho đúng?

Cứ thấy con chướng bụng, khó tiêu, biếng ăn là bố mẹ lại lập tức mua men tiêu hóa về cho con. Nhưng bổ sung men tiêu hóa vô tôi vạ có thể gây hại cho hệ tiêu hóa của bé

Men tiêu hóa là gì? 

Men tiêu hóa (hay còn gọi là enzyme tiêu hóa) được cơ thể sản xuất và sử dụng để phân giải thức ăn thành năng lượng và chất dinh dưỡng: axit amin (từ protein), axit béo và cholesterol (từ chất béo), và đường đơn giản (từ carbohydrate), cũng như vitamin, khoáng chất và nhiều loại hợp chất khác.

Enzyme tiêu hóa được giải phóng và trộn với thức ăn trong suốt quá trình tiêu hóa, bắt đầu trong miệng và tiếp tục trong dạ dày, tuyến tụy, gan và ruột non. 

Nếu không có đủ enzyme tiêu hóa, cơ thể chúng ta không thể biến thức ăn thành dưỡng chất cần thiết. Khi cơ thể không sản xuất đủ các enzyme tiêu hóa nhất định, các hợp chất không tiêu hóa có thể xâm nhập vào ruột già và gây ra các triệu chứng khó chịu - chẳng hạn như đầy hơi sau khi ăn đậu - hoặc gặp vấn đề về tuyến tụy. 

Men tiêu hóa có tác dụng gì?

Men tiêu hóa khác với men vi sinh - là những vi khuẩn hoặc nấm men giúp tiêu hóa tốt và tăng cường sức khỏe. 

Điều gì khiến cơ thể không sản xuất đủ các enzyme tiêu hóa?

Mắc vấn đề về tuyến tụy, bao gồm xơ nang, ung thư tuyến tụy và viêm tụy hoặc mắc bệnh viêm ruột như bệnh Celiac, bệnh Crohn có thể khiến cơ thể không sản xuất đủ enzyme tiêu hóa. 

Dị ứng thực phẩm, rối loạn tiêu hóa, nhiễm ký sinh trùng, thậm chí cả căng thẳng thường xuyên... cũng có thể dẫn đến thiếu hụt enzyme tiêu hóa.

Bổ sung men tiêu hóa sao cho đúng

Bổ sung men tiêu hóa chỉ có ích khi cơ thể không sản xuất đủ men tiêu hóa để phân hủy thức ăn thành năng lượng, chất dinh dưỡng và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tăng nguy cơ mắc một số bệnh nguy hiểm. Bác sĩ sẽ chỉ định loại men tiêu hóa và liều sử dụng. 

Trong trường hợp chỉ bị đầy hơi chướng bụng, bạn nên dùng một loại enzyme tiêu hóa phân hủy carbohydrate trong đậu thành các loại đường đơn giản hơn để cơ thể tiêu hóa tốt hơn. 

Bổ sung men tiêu hóa chỉ có ích khi cơ thể không sản xuất đủ men tiêu hóa

Một loại enzyme tiêu hóa phổ biến khác là lactase, giúp phá vỡ đường sữa. Không có đủ lượng men này, đường sữa không được tiêu hóa vào ruột kết, sau đó cơ thể cần rất nhiều nước để làm loãng nó. Điều này có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy. Bổ sung enzyme tiêu hóa lactase hoặc dùng sữa không có đường sữa, sữa đã được bổ sung enzyme lactase sẽ giúp ngăn ngừa các triệu chứng khó chịu này.

Tác hại khi bổ sung men tiêu hóa sai cách 

Cơ thể phụ thuộc vào men tiêu hóa 

Chỉ nên dùng men tiêu hóa khi thật cần thiết với liều lượng vừa đủ. Thông thường, thời gian sử dụng men tiêu hóa mỗi đợt không nên quá 10-15 ngày. Nếu dùng men tiêu hóa tùy tiện trong thời gian dài, khả năng các tuyến tiết ra men tiêu hóa sẽ bị ức chế, khiến cơ thể bị phụ thuộc vào nguồn men tiêu hóa bổ sung từ bên ngoài vào. 

Hệ tiêu hóa dễ bị tổn thương 

Không chỉ bị lệ thuộc vào men tiêu hóa, khi bổ sung men tiêu hóa vô tội vạ, các tuyến tiết ra men tiêu hóa có thể gặp “trục trặc”, tiết ra nồng độ men tiêu hóa quá cao làm tổn thương các cơ quan khác. 

Bổ sung men tiêu hóa vô tội vạ có thể ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa

Vì có đến 80% hệ miễn dịch nằm ở đường tiêu hóa, bởi vậy hệ tiêu hóa không tốt chắc chắn sẽ gây suy giảm sức khỏe tổng thể. 

Những ai không nên dùng men tiêu hóa? 

Uống men tiêu hóa không có chỉ định của bác sĩ, có thể không mang lại hiệu quả tốt mà còn có thể gây nguy hại. 

Bệnh nhân viêm loét dạ dày – tá tràng, viêm tụy cấp: Những bệnh nhân này hoàn toàn không bị thiếu hụt enzyme tiêu hóa để phải bổ sung từ bên ngoài, thậm chí còn đang có hiện tượng bài tiết enzyme quá mức, làm tổn thương cả nhu mô ruột. Việc dùng men tiêu hóa sẽ càng khiến bệnh tình thêm trầm trọng. 

Người thường xuyên nhịn ăn, bỏ bữa, ăn kiêng khem quá mức: Bổ sung men tiêu hóa là để hỗ trợ quá trình phân giải thức ăn, vì vậy nếu bạn nhịn ăn, bỏ bữa, việc bổ sung men tiêu hóa sẽ không còn ý nghĩa. Lúc này, khi không có sự hiện diện của các khối thức ăn trong đường ruột nhưng hệ men đã được hoạt hóa, chúng sẽ tiêu hóa chính cơ thể. Cụ thể là nồng độ axit trong lòng dạ dày, men gan, men tụy trong lòng tá tràng tăng cao quá mức, vượt quá khả năng tự bảo vệ của thành ruột sẽ nhanh chóng dẫn đến tổn thương, viêm, bào mòn. Lâu ngày, tổn thương sẽ tiến triển thành loét, thủng, gây đau bụng dữ dội. 

Trẻ dưới 6 tháng tuổi: Ở trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa còn chưa ổn định dẫn đến tiêu chảy nếu không dùng đúng cách, gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa của trẻ về sau. 

Nên làm gì để hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn?

Theo các chuyên gia, để có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, nên bổ sung lợi khuẩn. Lợi khuẩn là những vi khuẩn tốt có khả năng cạnh tranh với vi khuẩn xấu, không cho vi khuẩn xấu có cơ hội tăng lên và gây bệnh. Không chỉ giúp ức chế vi khuẩn gây bệnh, lợi khuẩn còn giúp thiết lập lại hệ vi sinh đường ruột, giảm và ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa, ăn chậm tiêu, phân sống…

‘Dọn dẹp’ chứng đầy bụng khó tiêu bằng món thơm dầm muối đường

Thơm dầm muối đường là món ăn vặt nhưng lại có lợi cho cơ thể. Nó không chỉ là món tráng miệng thơm ngon mà còn có tác dụng ‘đẩy lùi’ chứng đầy bụng khó tiêu sau khi ăn.

Đầy bụng khó tiêu: Triệu chứng, nguyên nhân và cách khắc phục

PGS.TS BS Nguyễn Thị Bay (Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM) cho biết, quả thơm (hay còn gọi là quả khóm hoặc dứa) là một trong những loại trái cây được mệnh danh là “nữ hoàng trái cây nhiệt”.

Ăn thơm dầm muối đường có lợi gì?

Quả thơm vừa là một loại trái cây vừa là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn như thịt kho thơm, thơm xào lòng heo hay thịt bò xào thơm…Tuy nhiên, còn một món ăn mà ít người biết đến, đó là món thơm dầm muối đường. Đây được xem là món ăn vặt hoặc món tráng miệng sau bữa ăn, nó vô cùng có lợi cho hệ tiêu hóa.

Bác sĩ Nguyễn Thị Bay cho biết, quả thơm vừa có vị chua, vừa có vị ngọt, chứa nhiều thành phần hữu ích cho cơ thể như photpho, vitamin C, canxi,…góp phần hỗ trợ tạo ra năng lượng cho cơ thể hoạt động. Đặc biệt, quả thơm có chứa thành phần bromelain – đây là thành phần được chiết xuất để tạo ra một số loại thuốc hiện nay. Bromelain có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa tốt nên rất thích hợp cho những ai thường xuyên mắc chứng đầy bụng khó tiêu. Hơn nữa, enzym bromelain còn góp phần giải độc gan rất tốt.

Ngoài ra, chất xơ trong quả thơm còn giúp “dọn dẹp” các thành phần độc tố trong đường ruột và trong phân, góp phần ngăn ngừa chứng táo bón một cách hiệu quả.

Cách làm thơm dầm muối đường

Cách 1:

Bước 1: Gọt vỏ và bỏ mắc của quả thơm.

Bước 2: Cắt thơm thành những khoanh tròn.

Bước 3: Cho đường và muối lên một mặt của khoanh thơm, sau đó dùng khoanh thơm khác ép lại. Làm tiếp tục với các khoanh thơm còn lại.

Bước 4: Để trong tủ lạnh khoảng 1 tiếng để muối và đường thấm vào quả thơm. Sau đó lấy ra dùng dần. Mỗi ngày có thể ăn một khoanh.

Cách 2

Cắt khóm thành những miếng vừa ăn, sau đó cho đường và muối vào ướp. Để khoảng 1 tiếng đồng hồ rồi cho nước đá vào ăn như dạng cocktail.

Lưu ý: Tẩm muối và đường vào quả thơm là cách để giảm bớt vị chua, đồng thời giảm các thành phần axit nên bạn cần ướp thơm với muối và đường ít nhất 1 tiếng trước khi ăn. Bên cạnh đó, bạn nên ăn thơm sau bữa ăn thay vì ăn trước bữa ăn để tốt cho dạ dày, bởi ăn sau bữa ăn nó sẽ giúp giảm được thành phần axit gây hại cho dạ dày và tránh tình trạng bị đầy bụng khó tiêu.

Quá trình tiêu hóa liên quan đến sự phân hủy thức ăn như thế nào?

Tiêu hóa là sự phân hủy phân tử thức ăn không hòa tan lớn thành phân tử thức ăn tan trong nước nhỏ để có thể được hấp thu vào huyết tương. Trong cơ quan nhất định, các chất nhỏ được hấp thu qua ruột non vào hệ tuần hoàn.

Tiêu hóa là một hình thức trao đổi chất, thường được chia thành hai quá trình dựa trên cách thức chia nhỏ thức ăn: tiêu hóa cơ học và tiêu hóa hóa học. Giai đoạn tiêu hóa cơ học đề cập đến sự phá vỡ vật lý phần lớn thức ăn thành miếng nhỏ mà sau đó có thể được enzyme tiêu hóa phân giải. Trong quá trình tiêu hóa hóa học, enzym phá vỡ thức ăn thành các phân tử nhỏ mà cơ thể có thể hấp thu.

Trong hệ tiêu hóa của người, thức ăn đi vào miệng và việc tiêu hóa cơ học của thực phẩm bắt đầu bằng hành động nhai và hỗ trợ làm ướt của nước bọt. Nước bọt do tuyến nước bọt tiết ra, có chứa alpha-amylase, một loại enzyme khởi động quá trình tiêu hóa tinh bột trong thực phẩm; nước bọt đồng thời chứa chất nhầy để bôi trơn thực phẩm và hydrocacbonat để cung cấp các điều kiện lý tưởng của kiềm cho phép amylase làm việc. 

Sau khi trải qua quá trình nhai và tiêu hóa tinh bột, thức ăn sẽ chuyển thành dạng bột nhuyễn tròn được gọi là một bolus. Nó sẽ đi xuống theo thực quản tới dạ dày do áp lực nhu động. Dịch vị trong thực quản bắt đầu quá trình tiêu hóa protein. Dịch vị chủ yếu bao gồm axit clohydric và pepsin. Vì hai hóa chất này có thể gây tổn hại cho thành dạ dày, chất nhầy được dạ dày tiết ra có tác dụng như một lá chắn chống lại các tác hại của các hóa chất trên. 

Đồng thời với việc tiêu hóa protein, việc trộn cơ học xảy ra nhờ nhu động, đó là những làn sóng co thắt cơ bắp di chuyển dọc theo thành dạ dày. Điều này cho phép đa số thực phẩm tiếp tục được trộn lẫn với các enzyme tiêu hóa.

Nhằm mục đích hỗ trợ tiêu hóa; giúp trẻ em hay ăn chóng lớn, người suy nhược mau bình phục – cốm ăn ngonđã ra đời. Cốm được bào chế từ các dược liệu có tác dụng bổ trợ và chữa bệnh đường tiêu hóa truyền thống theo YHCT nước ta; hỗ trợ tiêu hóa, giúp ăn ngon, giảm tình trạng rối loạn tiêu hóa, góp phần cải thiện sức khỏe

Cách phòng tránh rối loạn đường tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là một trong những bệnh lý về đường tiêu hóa thường gặp nhất. Nó gây ra có ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt của người bệnh.

Rối loạn tiêu hóa là gì?

Rối loạn tiêu hóa là tình trạng hệ tiêu hóa không được khỏe mạnh, rối loạn tiêu hóa là hội chứng được tạo ra bởi sự co thắt bất thường của các cơ vòng trong hệ tiêu hóa gây đau bụng và thay đổi vấn đề đại tiện.

Vì vậy để phòng tránh cũng như hỗ trợ tốt quá trình điều trị rối loạn tiêu hóa, người bệnh cần lưu ý:

Thay đổi thói quen ăn uống

Cần đảm bảo chế độ ăn uống hàng ngày đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ. Uống nhiều nước, tăng cường ăn trái cây, rau củ để bổ sung chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể.

Không nên ăn các loại thức ăn như:

Không nên ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn ôi thiu, ăn chín uống sôi, loại bỏ dần các thực phẩm tái sống như gỏi cá, tiết canh, nem chua… khỏi thực đơn hàng ngày.

Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, nước có gas. Ăn đủ bữa, đúng giờ, tránh ăn quá no hay để bụng quá đói.

Xây dựng chế độ sinh hoạt hợp lý

Một chế độ sinh hoạt hợp lý là đảm bảo thời gian nghỉ ngơi và làm việc khoa học, tránh thức khuya, căng thẳng. Một giấc ngủ sâu và đủ (8 tiếng) sẽ giúp các cơ quan trong cơ thể nghỉ ngơi, mang lại năng lượng dồi dào cho bạn làm việc vào hôm sau.

Ngoài ra, các hoạt động thể chất có tác dụng gia tăng hoạt động co bóp của ruột, giúp ăn ngon và tăng khả năng tiêu hóa, hấp thu thức ăn rất hiệu quả. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người quan tâm đến trọng lượng, thường xuyên tập thể dục ít khi phải đối mặt với những phiền toái của đường tiêu hóa. Do đó tập thể dục mỗi ngày sẽ giúp quá trình tiêu hóa tốt hơn.

Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp các bạn hiểu rõ về chứng rối loạn tiêu hóa: nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng tránh. Bệnh viện Đa khoa Phương Đông chúc quý độc giả vui khoẻ mỗi ngày.